Η Εκκλησία μας τιμά εκάστη 21η Μαΐου, τη μνήμη των αγίων Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, «της ευσεβείας θείους πυρσούς, και των Αποστόλων, θιασώτας και μιμητάς», όπως διαβάζουμε στο σχετικό Μεγαλυνάριο. Ο ευσεβής λαός μας περιβάλλει με βαθειά πίστη τους Αγίους και συμμετέχει σε πολλά προσκυνήματα, επικαλούμενο τη χάρη τους.
Αναπόσπαστο στοιχείο του ιερού χώρου στον οποίο ευρισκόμαστε σήμερα είναι και το αγίασμά του. Το αγίασμα της Αγίας Ελένης στη Λευκωνιά, έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, ότι εκτός από την θεία χάρη που μεταδίδει στους πιστούς, να έχει και συγκεκριμένες θεραπευτικές ιδιότητες, γνωστές σε πολλούς κατοίκους της Χίου. Θεραπευτικές ιδιότητες που συνδέονται με παθήσεις του πεπτικού συστήματος. Τη χρήση του μάλιστα συνιστούσαν και πολλοί επιστήμονες ιατροί του νησιού μας. Στα περασμένα χρόνια, οπότε η χρήση των φαρμάκων ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, η Ιατρική χρησιμοποιούσε ανάμεσα σε άλλες τακτικές και την ποσιθεραπεία, τη χρήση δηλαδή των πηγαίων φυσικών υδάτων για θεραπευτικούς σκοπούς.
Είναι γνωστό το γεγονός ότι λαϊκή θεραπευτική παράδοση, κλάδος της πλούσιας Λαογραφίας του τόπου μας, πολλές φορές στηρίζεται στο θρησκευτικό στοιχείο, εδράζεται στην βαθειά πίστη του λαού μας. Έτσι τιμούνται σε όλη την Ελλάδα, οι θεραπευτές άγιοι. Σ’ αυτούς εναποθέτει ο λαός μας τις ελπίδες του, για συγκεκριμένες παθήσεις στοn καθένα. Ακροθιγώς, εστιάζοντας στο νησί μας, θα αναφέραμε τους παρακάτω Αγίους Θεραπευτές του τόπου μας:
Αγία Ερμιόνη. Από παρετυμολόγηση του ονόματος, σχετίζεται με τους «αρμούς» αρθρώσεις του ανθρωπίνου σώματος. Έτσι θεωρείται ότι θεραπεύει τους ανθρώπους και κυρίως τα νήπια που παρουσιάζουν κινητική αστάθεια ή δυσκολία στη βάδιση.
Άγιος Αιμιλιανός. Από παρετυμολόγηση του ονόματος, σχετίζεται με την ομιλία των μικρών παιδιών. Οι μητέρες προστρέχουν στον Άγιο για να τα θεραπεύσει, όταν αυτά πάσχουν από δυσκολία στην ομιλία, δυσαρθρία, ψεύδισμα και άλλες διαταραχές του λόγου.
Αγία Υπακοή (Παναγία η Επίκοος). Από παρετυμολόγηση του ονόματος «Υπακοή», σχετίζεται με την απαιτούμενη υπακοή της οποία πρέπει να επιδεικνύουν οι νύφες προς τις πεθερές. Έτσι οι τελευταίες τις οδηγούσαν στη φερώνυμη εκκλησία έξω από τους Βαβύλους για να τις φωτίζει η Παναγία και έτσι να επιδεικνύουν τον απαιτούμενο σεβασμό προς αυτές.
Η Αγία Φωτεινή (Φωτά). Από παρετυμολόγηση του ονόματός της (Φωτεινή - φωτεινότης) θεωρείται προστάτης των οφθαλμών και της όρασης. Στην χάρη της κατέφευγε πλήθος πιστών απ’ όλο το νησί και κυρίως εκείνοι οι οποίοι παρουσίαζαν προβλήματα όρασης. Με το αγίασμα έπλεναν τα μάτια των ασθενών, αλλά και των υγειών για προφύλαξη από οφθαλμικές παθήσεις.
Η Αγία Παρασκευή, στη μνήμη της οποίας τιμάται μικρή εκκλησία κοντά στο Χαλκειός, θεωρείται και αυτή προστάτης των οφθαλμών και της όρασης.
Η Αγία Βάσσα, εκκλησία που βρίσκεται στην περιοχή του Κάμπου. Από παρετυμολόγηση του ονόματος θεωρείται προστάτης των «βασανισμένων», οι οποίοι την επικαλούνται για να τους ανακουφίσει από τα βάσανα.
Αγία Μυρόπη. Πρόκειται για το εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου στην περιοχή του Σκαραμαγκά της πόλεώς μας. Το νερό από το πηγάδι που βρίσκεται κοντά στην εκκλησία τιμάται ως αγίασμα, διότι κατά την παράδοση εκεί είχε πεταχτεί η κεφαλή του Αγίου, μετά την θανάτωσή του. Από παρετυμολόγηση του ονόματος την Αγίας, πιστεύεται ότι το νερό από το πηγάδι αυτό «ημερεύει» τους πάσχοντες από διεγερτικά ψυχικά νοσήματα, ή τους μεθυσμένους. Από παρετυμολόγηση του ονόματος του Αγίου Ισιδώρου, το αγίασμα το χορηγούσαν και σε πάσχοντες από αδυναμία, αναιμία και άλλες ασθένειες, προκειμένου ο Άγιος να τους «σιδερώνει».
Ο Άγιος Μάμας προστάτης των ποιμένων. Στην εκκλησία του η οποία βρίσκεται στα Αφροδίσια στη Β. Χίο προσέτρεχαν οι ποιμένες προκειμένου να προστατεύσει τα ζώα τους, όταν επιζωοτίες αποδεκάτιζαν τα κοπάδια τους.
Ο Άγιος Τρύφωνας στα Σπηλάδια, προστάτης των περιβολιών και των γεωργών γενικότερα. Με τον αγιασμό της λειτουργίας η οποία τελείται την 1η Φεβρουαρίου, ραντίζονται τα κτήματα, προκειμένου να τους δώσουν καλή σοδειά.
Αλλά και στον προσφάτως αγιοποιηθέντα Άγιο Άνθιμο Βαγιάνο, προσέτρεχαν πολλοί Χιώτες, με ψυχικά κυρίως νοσήματα και ζητούσαν τη συνδρομή του
Το νησί μας είναι διάσπαρτο από εκκλησίες Αγίων, οι οποίοι περιλαμβάνονται στη χορεία των 20 Αγίων Αναργύρων: Των τριών συζυγιών των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού (των εκ Ρώμης, των εξ’ Ασίας και των εξ’ Αραβίας), του Αγίου Βλασίου, του Αγίου Θαλλελαίου, του Αγίου Παντελεήμωνος, του Αγίου Διομήδους, καθώς και του Αποστόλου και ιατρού Λουκά. Η ύπαρξη των ως άνω εκκλησιών και προσκυνημάτων υπογραμμίζει την βαθειά πίστη του λαού μας σ’ αυτούς.
Όμως δε πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός ότι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είναι ο κορυφαίος ιατρός του ανθρωπίνου γένος. Ένα από τα κορυφαία χαρακτηριστικά της δράσεώς του ήταν και οι θεραπείες των διαφόρων νοσημάτων. Το Ιερό Ευαγγέλιο ασχολείται αναλυτικά με την υγεία του σώματος του ανθρώπου. Άλλωστε, ο Ιησούς είναι ο κατασκευαστής του, ενώ εμείς οι ιατροί απλά οι ερευνητές του. Αυτός γνωρίζει απόλυτα την κατασκευή του, επομένως τις παθήσεις του και άρα τη θεραπεία του. Εμείς οι ιατροί, κατά παραχώρησιν, έχουμε ενίοτε τη δυνατότητα της απλής κατανοήσεως κάποιων πτυχών των λειτουργιών του και να επεμβαίνουμε για την αποκατάστασή τους, όταν αυτές διαταράσσονται.
Ολοκληρώνοντας επιτρέψτε μου να αναφέρω τα λόγια ενός μεγάλου δασκάλου μου στο Πανεπιστήμιο: Όταν ένα σώμα γίνεται καλά, θεραπεύεται, έχουμε μια μικρή Ανάσταση. Μια πρόγευση, ένα Πρόδρομο της Μεγάλης Αναστάσεως που όλοι προσδοκούμε! Νομίζω πως αξίζει, όλοι μας και ιδιαίτερα εμείς ο ιατροί, να φυλάσσουμε τα λόγια αυτά στην καρδιά και στο μυαλό μας.
ΠΗΓΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ Ι.Μ.ΧΙΟΥ ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ
